maandag 10 mei 2010

Jaarlijkse verkiezing of Keuse

Links : Everaard t'Serclaes, de Brusselse held, wordt op verraderlijke wijze gestoken door Sweder, heer van Abcoude. Dit halfverheven beeldhouwwerk verwijst naar de schepen als manhaftig verdediger van de stad tegen haar vijanden buiten de wallen. Stadhuis van Brussel, sluitsteen, 15e eeuw.
Elk jaar werd de Brusselse magistraat vernieuwd op de feestdag van Johannes de Doper (de zomerzonnewende).



Rechts : Herkenbald vermoordt zijn neef na diens verraad. Dit halfverheven beeldhouwwerk verwijst de schepen als wijs en rechtvaardig bestuurder. Een lid van de zeven geslachten dat zijn eed verbrak, werd de keel overgesneden en zijn naam werd voor altijd verondersteld besmet te zijn. Stadhuis van Brussel, sluitsteen, 15e eeuw.

Elf dagen voor de viering op de Iden van juni - ofwel de 13e van die maand - vergaderden de leden van de geslachten om tot de stemming over te gaan en aan de feestdis aan te schuiven.
Een verordening uit 1375 bepaalt:

Onder elk geslacht worden evenveel wassen ballen verdeeld als er leden van aanwezig zijn.
Binnenin vier van de ballen wordt een wit streepje aangebracht en op één een zwart streepje.
De vier leden van een der geslachten die in het bezit komen van een bal met een wit streepje zijn onmiddellijk kiesgerechtigd in de tweede graad. Ze vergaderen afzonderlijk en kiezen bij meerderheid een kandidaat-schepen.
Bij staking van stemmen bemiddelt degene met de bal met het zwarte streepje en hij hakt de knoop door.
Deze vijf kiezers kunnen echter niet een onder hen aanwijzen.
De bewerking en verdeling van de ballen wordt drie keer herhaald, teneinde de verkiezing te verkrijgen van elk van de drie personen die de hertog op 19 juni ter keuze worden voorgelegd - één voor elk der zeven geslachten - met het oog op hun plechtige aanstelling op 24 juni, feestdag van Johannes de Doper. De nieuw verkozen schepenen oefenden vanaf die dag ook werkelijk hun ambt uit.
In de loop der tijden is dit kiessysteem gewijzigd, maar de stemgerechtigden hoorden onverminderd plechtig te beloven de keuze te maken voor de beste (om de stad te verdedigen), de verstandigste (om haar te leiden) en de nuttigste (om haar welvarend te maken).

Geen opmerkingen:

Een reactie posten